?imdi günümüz Türkiye’sine bakal?m…

Y?l: 2021 
Aradan tam 98 y?l geçmi?…
Bula??c? salg?n hastal?klara kar?? haz?rl?kl? m?y?z?
Elimizde a??m?z var m??
Ben anlatmaya devam edeyim. Karar? siz verin…
De?erli okurlar?m…
Kaderin cilvesine bakar m?s?n?z?
2021 y?l?nda, Çin’den büyük umutla korona a???? beklerken, 27 Temmuz 1938 tarihinde, yani 83 y?l önce Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti, a?? yard?m? talep eden Çin’e kolera salg?n? nedeniyle 1 milyon doz a?? gönderdi…
Çünkü 1928 y?l?nda kurulan dünyaya örnek olan Refik Saydam H?fz?ss?hha Enstitüsü’nde kendi a??m?z? üretiyorduk…
Refik Saydam’da tifo, kolera, veba, dizanteri, bo?maca, tetanoz, kuduz, grip, BCG (verem), çiçek gibi bula??c? hastal?klar?n 17 farkl? türüne ait a?? üretiyorduk.
Bu üretti?imiz a??lar nüfusumuzun a?? ihtiyac?n? rahatl?kla kar??lad??? gibi baz? ülkelere de a?? ihraç ediyorduk…
Fransa, ?ngiltere, ABD’ye çiçek a??s?, Çin’e ve M?s?r’a da kolera a??s? gönderdik…
O günkü ?artlarda a?? ve serum üretiminde öyle ileri düzeye gelmi?tik ki, 1937 y?l?nda dünyada ilk olarak akrep serumu üretmeye ba?lad?k.
Peki ya sonra?
Kurumsal bir kimli?i ile dünyaya örnek olan Refik Saydam H?fz?ss?hha Enstitüsü’ne 1990’l? y?llardan sonra gerekli yat?r?mlar yap?lmad?…
Geli?en teknolojiye uygun yat?r?mlar?n yap?lmamas?; Refik Saydam H?fz?ss?hha Enstitüsü’nün, her geçen gün mum gibi eriyerek yok olmas?na neden oldu.
Burada yok edilen sadece Refik Saydam de?ildi. Refik Saydam ile birlikte bir as?rl?k a?? tecrübesi de yok edilmi? oldu.
Geli?en teknolojiye uygun yat?r?mlar yapmak yerine, 1998 y?l?nda a?? üretim faaliyeti durdurulan Refik Saydam H?fz?ss?hha Enstitüsü, 2011 y?l?nda tamamen kapat?ld?.
Oysa 40 milyon dolarl?k bir yat?r?mla teknolojiye uygun çok modern bir ‘A?? Üretim Merkezi’ kurulabilirdi. 
Ancak d?? ülkelerden çok daha ucuza a?? getirilebilece?inin hesab?n? yapan yetkili makamlar, ülkemize böyle bir yat?r?m yapmad?.
De?erli okurlar?m. Saç?n? ba??m? yolas?m geliyor…
Neden mi?
40 milyon dolarl?k bir harcamadan kaç?nd?k ama…
Bugün yurt d???ndan ithal etti?imiz difteri, bo?maca, tetanoz, k?zam?k, tüberküloz, grip, Hepatit B gibi rutin a??lara her y?l 200 milyon dolar ödüyoruz.
As?rl?k bir a?? tecrübesine sahip olan Refik Saydam’? ya?atsayd?k e?er; korona a??s?nda dünyadan çok daha iyi noktalara gelebilir, kendimize ait yerli a??m?z? çok daha k?sa sürede üretebilirdik.
De?erli okurlar?m. Biraz dü?ünelim…
Ülke olarak dü?tü?ümüz duruma bakar m?s?n?z?
Nereden nerelere geldik?
Bir zamanlar a?? gönderdi?imiz Çin’den, 83 y?l sonra umutla a?? bekliyoruz…
Soruyorum. Ba?ar? bunun neresinde?
30 y?l? a?k?n süredir ülkemizin sa?l?k sorunlar?n? ve çözüm yollar?n? iyi bilen bir gazeteci olarak ba??m?za gelecek olan bu tehlikeyi çok daha önceden öngörerek yetkili mercileri yani ülkeyi yönetenleri uyarm??t?m…
2006 y?l?nda kaleme ald???m ‘Sa?l?kta K?rm?z? Alarm’ adl? kitab?mdan a?? üretiminin önemine dikkat çekmi?tim. 
Tam 5 y?l önce a?? konusuna kitab?mda uzun uzun de?inmi?tim. K?saltarak naklediyorum:
“Refik Saydam’?n kapat?lmas? yanl?? bir karard?r. A?? üretimi çok önemli bir konudur. Vakit geçirilmeden Ulusal A?? ve ?laç Merkezimiz kurulmal?d?r. Türkiye’nin ilaca ve a??ya olan d??a ba??ml?l???na son verilmelidir. Türkiye bunlar? ba?aracak kapasitede bir ülkedir… 
Dünyada milyonlarca insan?n ölümüne yol açabilecek muhtemel bir salg?n durumunda ne yapaca??z? Oturup halimize a?layacak m?y?z? D?? ülkelerden a?? m? bekleyece?iz?
Salg?n halinde hiçbir ülke kendi halk?na bile yetecek a??y? zaman?nda üretemeyece?ine göre, bize zaman?nda a?? veremeyecekler demektir. 
Böyle bir felaket kar??s?nda d??a ba??ml? olmak yerine, “Ulusal A?? ve ?laç Merkezi” için acilen dü?meye bas?lmal?d?r.”
De?erli okurlar?m…
??te tam 5 y?l önce böyle uyarm??t?m!

Co?kun BEL / Sa?l?kta Hap? Yuttuk / Kitaptan bir bölüm