Sıkışık trafikte bunları yap, strese girme!

Trafik sıkışıklığı, insanlar için önemli bir stres kaynağıdır... Özellikle metropol olarak adlandırılan büyük şehirlerdeki trafik yoğunluğunun yarattığı stresi kontrol altına almanın mümkün olduğunu biliyor muydunuz?

Psikolog  Dr. Aslıhan Tokgöz Tozlu, sıkışık trafikte sinirlerimize hakim olmanın yani stres yapmamanın yollarını açıkladı. Birlikte okuyalım:

“Dikkatimizi daha olumlu ve zevkli şeylere çevirelim”

“Klasik müzik dinlemek sakinleşmek için idealdir. Ancak trafikte canlı ve eğlenceli müzik dinlenmesi daha doğrudur. Yavaş ve derin nefes alarak gevşeme sağlanabilir. (diyafram nefesi almak) İçinde bulunulan durum ile ilgili algılama değiştirilmelidir. Trafik sorunu, olumsuz olarak algılanmaktansa, nötr hale getirilmeli. Örneğin; ‘Kahrolası trafik yerine’, ‘trafik benim günlük yaşantımın bir parçası, işime gidip gelebilmek için bu trafiği yaşamalıyım’ şeklinde düşünmek, daha yatıştırıcı olacaktır...
Dikkatimizi daha olumlu ve zevkli şeylere çevirmek yararlı olacaktır. Örneğin; radyoda zevkimize göre bir program belirlemek (tartışma programları gibi), günlük olarak takip etmek veya arabada yanınızda biri veya birileri varsa ilginç, dikkat çekici konular üzerinde sohbet etmek olabilir. 

Stres anında ağız kuruluğu yaşanabileceğinden, arabada su bulundurulması iyi olur. Bununla birlikte yemesi kolay (meyve gibi) yiyecekler, dikkat dağıtmak ve var olan açlığı kısa süreli bastırmak adına iyi olabilir. Ancak bu işlemin araç kullanmaya engel olmayacak şekilde yapılması gerekir. Otomatik vitesli araç kullanmak, manuel vitese göre daha kolay ve stres anında rahatlatıcı bir etki sağlayabilir. Ancak stres sırasında performans düşeceğinden, aracın otomatik vitesli olması hata yapılmayacağı anlamına gelmez. Bu yüzden sürücüler, stres durumlarında daha dikkatli olmaya çalışmalıdır. 

Gerektiği yerlerde sinyal kullanmamak, işaretlere boş vermek ve emniyet şeritlerini kullanmak gibi trafik kurallarına bilerek uymamanın bir çok nedeni olabilir...
Neden, unutkanlık ve acemilik dışında, bu kişilerin ve toplumun psikolojik özelliklerinde de aranmalıdır. Bu tür davranışları genellikle psikolojik sorunu olan insanlar sergiler... Bu kişilerin benlik anlayışlarında sorun vardır. Mesela ‘aşağılık kompleksi’ olan kişiler trafikte kurallara uymadıkları zaman kendilerini kurallara uyan kişilerden daha üstün görürler ve böylelikle komplekslerini bastırmış olurlar...
Bununla birlikte trafikte başka bir sürücü tarafından geçilmeyi hakaret sayarlar. Yaptıkları çılgınca sollamalar, ‘varoluşlarını araba kullanarak göstermeleri’ şeklinde adlandırılabilir. Çünkü bu kişiler genelde başarılarını ve kariyerlerini gelişmişlikleriyle kanıtlayamamış kişilerdir. 

Kurnazlık yapıp insanları dolandırmanın geçerli bir ahlak kuralı olduğunu düşünenlerin sayısı maalesef az değildir. Bu kişiler için trafik kurallarına uymak saflık ya da enayilik olarak değerlendirilmektedir...
Yine aynı şekilde bu kuralları bile bile çiğnemek onların ‘ben akıllıyım, kurnazım, kurallara uyacak kadar enayi değilim ve istediğim zaman üçkağıtçılık yapabilirim’ gibi duygularını tatmin etmektedir. 
Sıkışık trafik günümüzde en önemli stres kaynaklarından biri olarak değerlendirilebilir. Ancak stresin hem fiziksel hem de psikolojik sağlığımız üzerinde olumsuz etkilerinin olduğunu da biliyoruz...
Araştırmalar fiziksel ve psikolojik sağlık problemlerinin yüzde 80-85 nin bir şekilde stres ile bağlantısının olduğunu göstermektedir. Bu yüzden günlük yaşantımızın hangi bölümünde olursa olsun stresi kontrol edebilmek genel sağlığımız için yararlı olacaktır ve trafik stresi de buna dahildir...
Ayrıca sıkışık durumlarda psikolojik sorunlar yaşayan (örneğin panik atak hastaları) kişiler daha fazla zorlanabileceklerinden bu konuda bilişsel, duygusal ve davranışsal olarak ne yapılması konusunda profesyonel yardım almalıdırlar.   
Araç içindeki çocuklar trafikten daha olumsuz etkilenebilirler. Özellikle de açlık, susuzluk ve sıkılma gibi sorunlar yaşayabilirler. Bu yüzden anne-babalar su ve yiyeceğin yanında çocukların dikkatlerini oyuncaklar veya oyunlar yolu ile trafikten almalıdırlar.”